Phụ nữ mang thai là một hành trình thiêng liêng, đem đến nhiều cung bậc cảm xúc từ vui sướng, mong chờ đến lo lắng chăm sóc và bảo vệ sức khỏe của con. Tuy nhiên, trong quá trình mang thai, chị em cũng cần chú ý nhiều hơn đến các yếu tố có thể tác động đến con, trong đó có mỹ phẩm. Nhiều phụ nữ mang thai thắc mắc dùng mỹ phẩm khi mang thai có ảnh hưởng gì không, nếu có nên dùng những mỹ phẩm chứa thành phần nào?
Mỹ phẩm có ảnh hưởng đến thai nhi không?
Làm đẹp là nhu cầu của hầu hết chị em phụ nữ để giữ gìn làn da mịn mắng, khỏe mạnh, trắng sáng hay vóc dáng cân đối, thon gọn. Mỹ phẩm chính là một trong những công cụ làm đẹp không thể thiếu với các chị em, được sử dụng hàng ngày với nhiều loại khác nhau. Tuy nhiên khi phụ nữ mang thai, cơ thể của chị em trở nên nhạy cảm hơn, các chất từ mỹ phẩm sử dụng ngoài da hay dạng uống đều có thể ảnh hưởng đến thai nhi. Vì thế, các bác sĩ khuyên rằng, phụ nữ mang thai vẫn có thể dùng mỹ phẩm nhưng với thành phần an toàn, không gây hại cho sức khỏe của ca khi mang thai đến thai nhi.
Phụ nữ mang thai cần cẩn trọng nếu sử dụng mỹ phẩm cũng như các sản phẩm làm đẹp và chăm sóc da vì lúc này da trở nên nhạy cảm, dễ bị tổn thương. Thực tế cho thấy trong nhiều sản phẩm làm đẹp có sử dụng một số chất như chất tạo mùi của nước hoa, amoniac trong sản phẩm sơn tẩy móng tay sẽ gây ảnh hưởng không tốt cho sự phát triển của thai nhi. Vậy nên để an toàn hơn trong trường hợp sử dụng mỹ phẩm khi mang thai, phụ nữ mang thai nên biết cách lựa chọn sản phẩm tránh xa những thành phần được khuyến cáo có hại cho thai nhi.
Lựa chọn mỹ phẩm lúc mang thai
Trong giai đoạn 3 tháng đầu của thai kỳ phụ nữ mang thai nên hạn chế sử dụng mỹ phẩm vì giai đoạn này phôi thai mới hình thành nên dễ bị tác động bởi các yếu tố bên ngoài. Việc phụ nữ mang thai sử dụng mỹ phẩm không an toàn có thể ảnh hưởng tới sự phát triển của thai nhi. Cụ thể:
- Tránh các sản phẩm như kem trị mụn, sơn móng tay, thuốc uốn nhuộm tóc vì chúng chứa thành phần gây ảnh hưởng nghiêm trọng tới thai nhi.
- Nên lựa chọn các sản phẩm làm đẹp có nguồn gốc thiên nhiên như son dưỡng môi, mặt nạ, xà bông, nước hoa khô,… để yên tâm hơn về nguồn gốc và thành phần.
- Nên hạn chế trang điểm đậm, nhất là đối với da và môi. Chú ý tẩy trang cẩn thận sau khi trang điểm. Tốt nhất là sử dụng nước tẩy trang tự nhiên như nước vo gạo, sữa tươi.
- Cần bổ sung một chế độ dinh dưỡng hợp lý giàu vitamin và khoáng chất từ trái cây, rau quả, sữa,…giúp phụ nữ mang thai có làn da đẹp tự nhiên mà không lạm dụng mỹ phẩm.
Trước khi sử dụng loại mỹ phẩm nào phụ nữ mang thai cần tham khảo ý kiến của các chuyên gia hoặc bác sĩ để biết được mình thích hợp với loại mỹ phẩm nào, các thành phần trong mỹ phẩm để an toàn cho mẹ và bé. Chủ yếu các loại mỹ phẩm cho phụ nữ mang thai là các loại mỹ phẩm từ tự nhiên, các loại trái cây, rau củ. Một số thành phần hóa chất có trong mỹ phẩm tiềm ẩn nhiều mối nguy hại khôn lường nhưng phụ nữ mang thai hoàn toàn có thể kiểm soát được nếu như hiểu rõ về những thứ mình đang sử dụng.
Thành phần mỹ phẩm cần tránh cho phụ nữ mang thai
Trong giai đoạn mang thai, nhiều khi mang thai gặp phải các vấn đề về da hơn như: nổi nhiều mụn trứng cá, tăng sắc tố da, xuất hiện nám da, sạm da, da tiết nhiều dầu,… Nguyên nhân gây ra các vấn đề này hầu hết do sự thay đổi nội tiết tố bất thường trong quá trình mang thai. Sử dụng mỹ phẩm sẽ giúp phụ nữ mang thai cải thiện phần nào các vấn đề này, song cần tránh xa mỹ phẩm có chứa những thành phần sau:
- Retinol: Retinol còn gọi là Retinyl palmitate hoặc retin-A, là một dạng thù hình của Vitamin A, hiện nay có mặt rất phổ biến trong các loại mỹ phẩm từ loại bình dân đến cao cấp. Retinol có tác dụng tốt trong việc kiểm soát dầu thừa và mụn, tuy nhiên nó có thể ảnh hưởng đến sự phát triển của phôi thai. Vì thế, nếu đang sử dụng, nên ngưng kể từ khi mang bầu và thay thế bằng các thành phần mỹ phẩm khác. Sử dụng mỹ phẩm chứa Retinol trong thời gian dài, đặc biệt là những tháng đầu của thai kỳ có thể gây dị dạng thai như: não, cột sống, tim, đầu,… Thay vào đó, nên lựa chọn các loại kem dưỡng chứa Vitamin C hoặc thành phần tự nhiên từ đậu nành an toàn hơn.
- Kem chống nắng chứa hóa chất có thể gây hại cho thai nhi: Nhiều chị em phụ nữ luôn có thói quen sử dụng kem chống nắng hàng ngày và nhiều lần trong ngày để bảo vệ làn da khỏi ánh nắng mặt trời, cải thiện sắc tố da, chống lão hóa da sớm. Tuy vậy, khi bắt đầu mang thai, bạn nên ngưng dùng kem chống nắng chứa các thành phần gây hại cho thai nhi. Cụ thể như những chất thường có trong kem chống nắng như: oxybenzone, methyl anthranilate, homosalate, avobenzone,… gây rối loạn nội tiết tố, dễ dẫn đến vấn đề thần kinh, béo phì, tăng động giảm chú ý ở trẻ nhỏ. Thay vào đó, nên lựa chọn kem chống nắng có thành phần tự nhiên, tốt nhất nên dùng loại được nhà sản xuất khuyến cáo có thể dùng cho phụ nữ mang thai.
- Paraben: Paraben có mặt trong nhiều loại mỹ phẩm với tác dụng hạn chế sự phát triển của vi khuẩn, giúp mỹ phẩm được bảo quản tốt và sử dụng được lâu hơn. Tuy nhiên, nếu phụ nữ mang thai lạm dụng, đây sẽ là chất gây kích ứng ra, ngoài ra còn ảnh hưởng đến sự tăng trưởng và cân nặng của thai nhi. Nghiêm trọng hơn, phụ nữ mang thai bị ngộ độc Paraben còn có thể bị sảy thai, làm tăng nguy cơ mắc ung thư vú cũng như ảnh hưởng đến chức năng sinh sản. Do đó, Paraben là một trong những thành phần mà phụ nữ mang thai cần tránh khi lựa chọn mỹ phẩm sử dụng trong thời gian thai kỳ này.
- Acid salicylic và Benzoyl peroxide: Sự tăng sản xuất androgen và nội tiết tố cơ thể là nguyên nhân khiến phụ nữ mang thai dễ bị mụn trứng cá hơn, tuy nhiên nên tránh dùng mỹ phẩm chứa thành phần benzoyl peroxide để trị mụn bởi nó có tác dụng xấu với thai nhi. Tốt nhất khi mang thai nên đi khám da liễu để có biện pháp giảm mụn kịp thời và an toàn thay vì tự mua thuốc hay mỹ phẩm sử dụng. Ngoài ra, chất acid salicylic thường có trong các loại sữa rửa mặt, kem tẩy tế bào chết,… cũng cần lưu ý khi sử dụng. Lạm dụng quá nhiều có thể gây hậu quả xấu cho sự phát triển của thai nhi, để đảm bảo an toàn thì bạn có thể lựa chọn thay thế các chất acid dịu nhẹ hơn có tác dụng tương tự như: acid lactic, acid glycolic, acid mandelic,…
- Hydroquinone: Hydroquinone là thành phần quen thuộc có trong nhiều loại mỹ phẩm làm trắng da, cải thiện tình trạng thâm nám mà nhiều khi mang thai mắc phải. ydroquinone hoạt động bằng cách ngăn chặn các quá trình dẫn đến sự đổi màu da. Theo Cục quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA), Hydroquinone có thể có nguy cơ ảnh hưởng đến thai nhi. Do vậy, đây là một trong các thành phần mỹ phẩm bà bầu cần tránh. Tuy nhiên, chất này nằm trong danh mục những chất không nên sử dụng cho phụ nữ mang thai, vì thế nên tránh xa chúng trong thời kỳ này. Hầu hết các vùng da sạm màu hoặc đốm mụn nâu sẽ mất dần đi sau khi sinh, vì thế khi mang thai không nên quá sốt sắng và phải tìm hiểu kỹ thành phần mỹ phẩm trước khi dùng.
- Tinh dầu thơm: Không phải tất cả các loại tinh dầu đều tác dụng không tốt cho khi mang thai song các chuyên gia khuyến cáo, nên tìm hiểu kỹ và cẩn trọng trong sử dụng tinh dầu nói chung. Cần tránh xa các loại tinh dầu sau gây hại cho sức khỏe của khi mang thai và thai nhi. Cụ thể, tinh dầu hoa nhài, tinh dầu xô thơm gây co thắt tử cung; Tinh dầu hương thảo, cây xô thơm gây chảy máu, ngoài ra còn gây tăng huyết áp. Ngoài ra, nước hoa là một ví dụ điển hình cho nhóm mỹ phẩm có hương thơm, thường được tạo thành từ các hóa chất độc hại khác nhau như: Paraben, dẫn xuất benzen, aldehyde… Dù chỉ dùng trong thời gian ngắn, một lượng rất thì nhỏ nước hoa vẫn có thể gây kích ứng và mẩn đỏ trên vùng da tiếp xúc. Do đó, để đảm bảo an toàn cho thai nhi thì bà bầu cần tránh sử dụng nước hoa.
- Muối nhôm Aluminum chloride hexahydrate: Thành phần này thường có mặt trong các loại lăn khử mùi sử dụng phổ biến hiện nay, song cần tránh sử dụng với phụ nữ mang thai. Thay vào đó, nên khử mùi cơ thể từ các nguyên liệu tự nhiên, an toàn hơn như bột ngô hay baking soda. Với những thành phần gây hại trên, khi mang thai khi chọn mỹ phẩm nên tránh sử dụng, đặc biệt trong những tháng đầu của thai kỳ. Thay vào đó hãy lựa chọn mỹ phẩm có nguồn gốc tự nhiên, được khuyến cáo có thể dùng với phụ nữ mang thai từ nhà sản xuất.
- Benzoyl Peroxide: Khi mang thai, nội tiết tố của người phụ nữ bị thay đổi, dẫn đến nổi mụn. Các sản phẩm trị mụn thông thường không kê đơn thường chứa Benzoyl peroxide. Tuy nhiên, mẹ bầu cần tránh sử dụng khi mang thai. Lý do Benzoyl peroxide là thành phần mỹ phẩm bà bầu nên tránh bởi nó có nguy cơ gây dị tật thai nhi, nhất là trong tam cá nguyệt đầu tiên.
- Thành phần BPA: là chất dẻo không định hình, đóng vai trò làm nền cho các loại mỹ phẩm được trình bày dưới dạng kem. BPA có thể xâm nhập vào cơ thể dù chỉ dùng ngoài da. Mối nguy hiểm của BPA là làm rối loạn nội tiết, tăng nguy cơ ung thư vú và tuyến tiền liệt, vô sinh, bệnh tim, đái tháo đường. Đối với thai nhi, khi tiếp xúc thành phần BPA thì có nguy cơ gặp phải các vấn đề về phát triển thể chất và rối loạn hành vi.
- Thành phần Formaldehyde: Hóa chất Formaldehyde được chứng minh có liên quan đến ung thư cũng như các vấn đề về hệ thần kinh khác. Formaldehyde thường có trong các loại thuốc duỗi tóc, sơn móng tay. Do đó, đây là lý do mẹ bầu không nên làm tóc hay sơn móng tay trong thời kỳ mang thai.
- Thành phần Phthalates: Một trong các thành phần trong mỹ phẩm bà bầu nên tránh đó là Phthalates. Loại hóa chất này có tác dụng ổn định công thức nhưng lại gây ra các vấn đề nghiêm trọng trên gan, thận, phổi và chức năng sinh sản.
- Thành phần Retinoids: Retinoids được tìm thấy trong thuốc trị mụn và thuốc chống lão hóa kê đơn. Có nhiều mối liên hệ đã được chứng minh giữa việc, sử dụng retinoids sẽ làm tăng nguy cơ dị tật bẩm sinh. Do đó, loại hóa chất này thường được khuyến cáo không sử dụng khi mang thai.
- Axit salicylic đường uống: Đối với phụ nữ mang thai, Axit salicylic không có khả năng gây hại khi sử dụng tại chỗ, nhưng đường uống lại khác. Việc uống Axit salicylic trong giai đoạn tam cá nguyệt thứ 3 có thể làm tăng nguy cơ chảy máu nội sọ ở thai nhi.
- Thành phần Axit thioglycolic: Axit thioglycolic được sử dụng trong các loại kem tẩy lông, đôi khi được ghi trên nhãn là: Acetyl mercaptan, Mercaptoacetate, Mercaptoacetic acid và Thiovanic acid. Mặc dù, không có nghiên cứu nào về những ảnh hưởng của hóa chất này đối với thai nhi nhưng thành phần này lại được giới hạn nồng độ trong các sản phẩm mỹ phẩm. Vì vậy, phụ nữ mang thai không nên sử dụng. Axit salicylic, Axit thioglycoli là một trong những thành phần mỹ phẩm gây ra các rối loạn chuyển hóa của cơ thể thai nhi.
- Thành phần Botulinum: Độc tố Botulinum có cơ chế làm tê liệt các cơ xung quanh nếp nhăn để giúp làn da trẻ hóa, căng bóng. Tuy nhiên, điều này lại gây hại đối với thai nhi đang phát triển, đặc biệt là trong 3 tháng đầu.
- Thành phần Natri Lauryl Sulfat: Natri Lauryl Sulfat thường có trong xà phòng và dầu gội, bởi nó hoạt động như một chất tạo bọt. Nồng độ của hóa chất này quá gây kích ứng theo tiêu chuẩn mỹ phẩm và cơ thể sẽ không phân hủy được. Trong trường hợp tiếp xúc lâu dài, Natri Lauryl Sulfat có thể gây ra các vấn đề với hệ thần kinh và chức năng gan, thận. Nếu vô tình nuốt phải, Natri Lauryl Sulfat có thể gây buồn nôn, nôn mửa hoặc tiêu chảy. Do đó, đây là một trong các thành phần mỹ phẩm bà bầu cần tránh.
- Thành phần Diazolidinyl Urê: Diazolidinyl Urê thường được tìm thấy trong các loại mascara. Đây là thành phần mỹ phẩm bà bầu nên tránh bởi nó có thể giải phóng ra Formaldehyde, gây hại cho thai nhi.
- Thành phần Axit stearic: Axit stearic là một axit tự nhiên được tìm thấy trong nhiều loại thực phẩm, vì vậy mọi người có thể ăn vào một cách an toàn và khá phổ biến. Trong lĩnh vực làm đẹp, Axit stearic được sử dụng để giúp trộn nước và dầu, rửa sạch bụi bẩn. Tuy nhiên, đối với phụ nữ mang thai, Axit stearic có thể đi vào máu, vào bào thai và gây ra các rối loạn chuyển hóa của cơ thể thai nhi.
Với những thành phần gây hại trên, phụ nữ mang thai khi chọn mỹ phẩm nên tránh sử dụng, đặc biệt trong những tháng đầu của thai kỳ. Thay vào đó hãy lựa chọn mỹ phẩm có nguồn gốc tự nhiên, được khuyến cáo có thể dùng với phụ nữ mang thai từ nhà sản xuất.
